Đến Quảng Bình là đến với những vẻ đẹp hoang sơ, huyền bí của núi rừng, sông suối, nét đẹp hữu tình, thơ mộng của cảnh sắc thiên nhiên và sự khắc nghiệt của nắng và gió. Bên cạnh đó, du khách còn được hòa mình vào thiên đường ẩm thực độc đáo, với những món ăn thơm ngon, lạ miệng, vừa truyền thống vừa hiện đại, trong đó phải kể đến món lẩu cá khoai. Đây là món lẩu cá khoai Quảng Bình trứ danh có mùi vị thơm ngon, thanh mát, sẵn sàng làm hài lòng những thực khách khó tính nhất, từ đó đọng lại trong lòng mỗi người một hương vị nồng ấm khó quên trong suốt hành trình khám phá tại vùng đất này.
Giới thiệu về cá khoai, lẩu cá khoai
Cá khoai là loài cá có kích thước nhỏ, tầm khoảng 12 – 18cm, có màu trắng xám pha hồng, thân tròn mềm, xương sụn cũng rất mềm, thịt trắng và không có vảy, răng sắc, là nguyên liệu chính của món lẩu cá khoai đặc sản tại các tỉnh miền Trung, đặc biệt là Quảng Bình. Nếu để ý kỹ, bạn sẽ thấy một vạch màu đậm đốm xám ngăn cách vùng lưng và bụng, phần lưng có vây dài và mỏng. Ở một số địa phương khác, loài cá này còn có tên gọi là cá cháo vì khi nấu lên nó có thể nát nhừ ra như cháo.
Cá khoai thường sống ở đâu? Cá khoai có tập tính sống ở vùng nước mặn và lợ, chủ yếu là ở các vùng biển thuộc Duyên hải miền Trung của vùng biển Đông, cụ thể là các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Bình, Vũng Tàu và phía Bắc của tỉnh Thái Bình. Mùa sinh sản của cá khoai vào khoảng từ tháng 7 – 8, nên tầm tháng 10 đến tháng 2 năm sau là mùa cá khoai. Vì thế, du khách muốn thưởng thức trọn vẹn đặc sản lẩu cá khoai thì phải đi vào mùa đông và mùa xuân, nếu đi vào mùa khác thì rất khó để tìm được món ăn trứ danh này.
Là loại cá có rất nhiều chất dinh dưỡng, thịt lại ngon nên cá khoai được linh hoạt chế biến ra nhiều món ăn khác nhau, từ vị đậm đà của cá khoai kho tiêu, giòn rụm của cá khoai chiên giòn, đến sự thanh ngọt của canh cá khoai, cháo cá khoai… nhưng hấp dẫn nhất vẫn là món lẩu cá khoai của người Quảng Bình. Nước lẩu thường được nấu từ cà chua, giấm, khế chua, măng chua,… tùy theo sở thích và cách nấu lẩu cá khoai của từng người.
Đây là một món ăn đã được lọt top 100 món ăn, ẩm thực đặc sản tiêu biểu của Việt Nam năm 2017 nhằm tôn vinh giá trị văn hóa ẩm thực của từng vùng miền, góp phần quảng bá những món ngon, đặc sản của 63 tỉnh thành trong cả nước.
Công dụng tuyệt vời của cá khoai đối với sức khỏe
Thịt cá khoai chứa rất nhiều chất đạm, chất xơ, chất béo không no, có vị ngọt, tính mát, không độc, khi kết hợp chế biến thành lẩu thì không chỉ hấp dẫn bởi vị ngon, dễ ăn mà còn được xem là một trong những vị thuốc của Đông y. Lẩu cá khoai có công dụng bổ hư, mát huyết, chữa đái tháo đường, sắc mặt hình thể khô khan, người mệt mỏi, đau đầu chóng mặt…
Ngoài ra, sử dụng cá khoai điều độ còn hỗ trợ hiệu quả trong việc trị các bệnh như cao huyết áp, tăng khả năng tuần hoàn máu, chữa suy dinh dưỡng ở trẻ em, viêm phế quản, tái tạo làn da, chữa chứng khó tăng cân,…
Cách nấu lẩu cá khoai chuẩn vị Quảng Bình
Với những công dụng tuyệt vời mà cá khoai cũng như lẩu cá khoai mang lại, bạn còn chần chờ gì nữa mà không bắt tay vào làm ngay món lẩu đặc sản Quảng Bình này để thưởng thức cùng gia đình, bạn bè vào những ngày mưa lạnh.
Chọn mua cá khoai ngon
Để món lẩu cá khoai có hương vị thơm ngon, tròn vị thì khâu chọn cá rất quan trọng. Bạn phải chọn mua những con cá khoai còn tươi, có màu xám bạc, thân trong còn ánh lên những tia máu màu hồng li ti dọc theo thân, mắt thường có thể nhìn thấy được.
Một lưu ý nhỏ dành cho bạn khi chọn mua cá khoai nấu lẩu là quan sát thấy cá có mang đỏ tươi, thịt chắc, mình lạnh nhưng không ướp trong đá bào nhỏ hoặc ngâm trong thau nước có một ít nước đá vụn thì không nên chọn mua. Ngoài ra, cá tươi là cá vẫn còn mùi tanh đặc trưng, nếu thấy cá không có mùi tanh mà dậy mùi ươn và mùi lạ nghĩa là cá không được tươi.
Một số cách làm lẩu từ cá khoai tại nhà
Sau khi đã chọn được nguyên liệu tươi ngon, gợi ý về cách nấu một số loại lẩu cá khoai đơn giản dưới đây sẽ giúp bạn có một bữa tiệc thật ấm áp bên những người thân yêu.
Lẩu cá khoai chua cay
Cá khoai sau khi được làm sạch ruột, bỏ đầu và đuôi, có thể để nguyên con hoặc cắt khúc tùy ý rồi rửa lại bằng nước sạch, sau đó cho vào tô để ướp. Cách ướp cá khoai ăn lẩu cũng rất đơn giản, chỉ cần một chút gia vị như muối, tiêu hoặc ớt, bên cạnh đó, bạn có thể ướp thêm nước cốt chanh để khử mùi tanh và giúp tăng thêm hương vị đặc trưng cho lẩu.
Tiếp đó, bắc nồi lên bếp rồi cho dầu ăn, hành, tỏi, ớt vào phi cho vàng thơm rồi cho cà chua vào để xào mềm, cuối cùng cho nước dùng vào. Cách để nấu được nồi lẩu cá khoai ngon, có vị ngọt thanh, công đoạn làm nước lẩu vô cùng quan trọng. Ở công đoạn này, nếu không có nước dùng gà hoặc xương hầm, bạn vẫn có thể sử dụng nước lọc nhưng hương vị sẽ không đậm đà bằng.
Đun sôi nồi nước lẩu, cho vào nước cốt me và nêm nếm các gia vị sao cho hợp khẩu vị là được. Để tiện hơn, bạn có thể sử dụng gói gia vị lẩu Thái có sẵn. Nếu muốn ăn cay thì có thể thêm ớt hoặc sa tế vào để hương vị thêm nồng đậm. Khi nước lẩu đã vừa ăn, chuyển ra nồi lẩu gia đình cho gọn rồi cho thêm một ít lá húng quế, hành lá, tỏi phi để tăng thêm hương thơm cho món lẩu.
Lẩu cá khoai lá giang
Những ai muốn thưởng thức lẩu cá khoai với gia vị lạ một chút thì có thể sử dụng lá giang. Người ta thường sử dụng lá giang để xào, nấu canh cùng thịt bò, thịt gà hay cá nước ngọt vô cùng thơm ngon hấp dẫn. Bên cạnh đó, dùng lá giang để nấu nước lẩu cũng thơm ngon và lạ miệng không kém.
Các bước thực hiện cũng tương tự như loại lẩu chua cay, nhưng ở bước làm nước lẩu bạn sẽ thêm lá giang vào thay cho me, có thể thêm cà chua hoặc không, tùy vào sở thích của mỗi người. Đầu tiên, bạn mang bó lá giang ra nhặt lấy phần lá, những lá nào già quá thì bỏ đi vì những lá này rất nhiều xơ, có nhiều vị chua và có vị đắng.
Cách nấu lẩu cá khoai này đặc biệt ở chỗ bạn phải rửa lá giang cho sạch rồi vò nát thì khi nấu mới chuẩn vị, sau đó vớt ra rổ đợi ráo nước. Cuối cùng, khi nước dùng sôi thì cho lá giang vào, các bước tiếp theo thì thực hiện giống như lẩu chua cay. Có thể thấy, lẩu cá khoai lá giang vừa thơm ngon, bổ dưỡng, vừa giúp thanh nhiệt, sát khuẩn, tiêu viêm, chữa đường tiết niệu… vô cùng hiệu quả.
Lẩu cá khoai nhúng giấm
Cuối cùng là loại lẩu cá khoai nhúng giấm. Cách thực hiện cũng rất đơn giản, tương tự với lẩu chua cay nhưng có thêm nguyên liệu là giấm thay cho me và cà chua. Sau khi phi hành cho thơm thì cho nước dùng vào, có thể cho thêm nửa trái thơm tùy thích, nước dùng này ở một số nơi sẽ dùng nước dừa để nước lẩu thêm ngọt thơm hơn. Tiếp đó, bạn cho một chén giấm vào nồi, tùy từng loại giấm khác nhau mà căn chỉnh cho phù hợp. Cuối cùng, nêm nếm gia vị cho vừa ăn là được.
Thưởng thức lẩu cá khoai
Một nồi lẩu cá khoai Quảng Bình đúng chuẩn là sẽ có vị thơm của cá, vị ngọt của xương, vị chua mát của me và màu nước dùng đẹp mắt của cà chua. Khi thưởng thức, bạn không nên cho cá vào hết một lần, mà hãy đợi cho nước lẩu thật sôi rồi cho từ từ từng ít một và ăn đến đâu thì thả cá vào đến đó. Vì cá khoai rất nhanh chín nên khi để cá trong nồi quá lâu sẽ khiến thịt cá bị nát hoặc chín quá, mất hết hương vị thơm ngon đặc trưng của lẩu.
Khi ăn lẩu cá khoai, bạn có thể ăn cùng với một ít bún và chấm thêm nước mắm mặn. Vị chua cay đặc trưng, vô cùng đậm đà của lẩu hòa quyện cùng vị mặn mặn của nước mắm, vị tươi ngon, ngọt thanh từ cá khoai, bạn sẽ có cảm giác như thịt cá tan ngay trong miệng, vô cùng thú vị.
Lẩu cá khoai ăn cùng với rau gì?
Ăn lẩu cá khoai Quảng Bình thì không thể thiếu rau xanh và rau gia vị được. Bạn có thể lựa chọn nhiều loại rau nhúng lẩu khác nhau như rau cần, rau cải cúc, ngải cứu, cải thảo, rau cải xanh, cải thìa… nhưng đặc trưng nhất dành cho lẩu cá khoai vẫn là rau cần và su hào. Còn rau gia vị chỉ là những loại rau quen thuộc với các món cá như hành, rau răm, thì là…
Chú ý hạn chế sử dụng các loại rau dễ gây dị ứng khi dùng chung với cá khoai như dọc mùng, nấm, giá đỗ, hoa bí để ăn lẩu.
Lẩu cá khoai Quảng Bình ăn ở đâu?
Bạn không có thời gian làm lẩu cá khoai tại nhà? Bạn đang đi du lịch Quảng Bình và đang tìm một địa điểm để thưởng thức món lẩu hấp dẫn này? Đừng lo, ngay sau đây là những gợi ý về các nhà hàng, quán lẩu cá khoai ngon ở Quảng Bình mà bạn nên ghi chú lại để liên hệ đặt bàn, không cần phải chờ đợi lâu:
Quán lẩu Bình An
- Địa chỉ: Ngõ 49 Bà Triệu, TP. Đồng Hới
- Điện thoại: (052) 3846 777
Quán Anh Đào
- Địa chỉ: 27 Phan Bội Châu, TP. Đồng Hới
- Điện thoại: 0905 827 568
Quán Minh Hà
- Địa chỉ: đường Trương Pháp, TP. Đồng Hới
- Điện thoại: 0976 580 620
Nhà hàng Tân Quý Đạo
- Địa chỉ: tiểu khu 10, Đồng Phú, Thành phố Đồng Hới, Quảng Bình
- Điện thoại: 0912 150 693
Quán lẩu Xuân Hồng
- Địa chỉ: 30 Trần Quang Khải, phường Hải Thành, Thành phố Đồng Hới, Quảng Bình
- Điện thoại: 0232 3822 174
Nợ Quán
- Địa chỉ: 51 trần Quốc Toản, Đồng Phú, Thành phố Đồng Hới, Quảng Bình
- Điện thoại: 0963 983 377
Du khách muốn thưởng thức món lẩu cá khoai thì phải đến Quảng Bình vào khoảng tháng 10 đến tháng 2 năm sau, tức là vào mùa đông hoặc mùa xuân. Khi đó, món lẩu trứ danh này sẽ hiện diện ở hầu hết các quán, còn nếu đi không đúng mùa thì sẽ khó thưởng thức được.
Lẩu cá khoai không chỉ là một món ăn thơm ngon, bổ dưỡng mà còn là một niềm tự hào, một nét văn hóa của người dân miền Trung nói chung và người Quảng Bình nói riêng. Với hương vị đậm đà, cá tươi, thịt ngọt ăn kèm với bún và rau, húp một muỗng nước lẩu cá khoai Quảng Bình ngọt thanh đặc trưng chắc chắn sẽ làm bạn nhung nhớ mãi cái mùi vị đặc biệt ở chốn này.
