Đặc sản Tuyên Hóa Quảng Bình – Đậm đà bản sắc núi rừng

Tuyên Hóa là huyện miền núi nằm ở phía Tây Bắc Quảng Bình, là một miền đất yên bình hiếm thấy. Với hệ thống hang động kỳ bí, cảnh sắc hữu tình, thơ mộng như cổ tích cùng những nét văn hóa truyền thống độc đáo, nơi đây là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn hòa mình vào thiên nhiên, trải nghiệm du lịch tâm linh cũng như khảo cổ. Bên cạnh đó, ở đây còn được ưu ái ban tặng những sản vật thiên nhiên phong phú, đa dạng, cùng với sự cần cù, sáng tạo của người dân đã tạo nên những loại đặc sản Tuyên Hóa mang đậm đà bản sắc núi rừng.

1. Mật ong rừng Tuyên Hóa

Quảng Bình là tỉnh có mật độ che phủ rừng tự nhiên cao, có điều kiện thuận lợi để các loài ong lấy mật từ các loài hoa cỏ tự nhiên, đặc biệt là ở huyện miền núi Tuyên Hóa. Mật ong ở đây có hương thơm đặc trưng, giá trị dinh dưỡng cao, khác hẳn so với ở nơi khác, từ đó làm nên thương hiệu mật ong đặc sản Tuyên Hóa nổi tiếng gần xa.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh
Thương hiệu mật ong rừng Tuyên Hóa

Mật ong Tuyên Hóa là sự kết tinh từ hàng trăm loài hoa rừng có hương thơm ngào ngạt và các loại thảo mộc quý hiếm được thiên nhiên, núi rừng ưu ái ban tặng. Vì thế, loại đặc sản ở núi rừng Tuyên Hóa Quảng Bình này có giá trị sức khỏe rất cao và có mùi thơm đặc trưng theo từng mùa.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-1
Ong hút mật từ các loài hoa và thảo mộc tự nhiên

Sản phẩm mật ong ở đây được kiểm định kỹ lưỡng từ khâu đầu vào, được xử lý bằng công nghệ hiện đại nên chất lượng mật luôn được đảm bảo, giúp mật ong giữ được đầy đủ các chất dinh dưỡng, màu sắc tự nhiên và có vị thơm, béo đặc trưng. Đây là món quà sức khỏe mà bạn không nên bỏ qua khi có cơ hội ghé qua vùng đất này.

2. Canh măng rừng

Canh măng rừng là một món ăn phổ biến của hầu hết người dân miền núi, tuy nhiên tại các xã vùng cao thuộc huyện Tuyên Hóa, cách chế biến lại mang nét đặc trưng, độc đáo chỉ nơi đây mới có. 

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-2
Món canh măng đặc trưng ở vùng núi Tuyên Hóa

Món ăn đặc sản Tuyên Hóa này có tác dụng trị cảm cúm, đặc biệt là sốt rét bởi đây là món ăn có vị cay nồng đặc trưng, khi ăn nóng sẽ làm cơ thể toát mồ hôi, có lợi trong việc chữa bệnh. Trung bình một nồi canh măng từ 5 đến 7 người ăn, sẽ dùng khoảng ½ bát ớt mọi giã nhuyễn, tạo nên vị cay xé lưỡi, thách thức mọi tín đồ ăn cay.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-3
Ớt rừng – nguyên liệu không thể thiếu trong canh măng

Bên cạnh ớt, nguyên liệu quan trọng không kém là lá cây thuốc măng. Lá này có vị bùi bùi và có tác dụng làm mềm măng, tạo vị ngọt, béo cho món ăn. Bên cạnh đó, canh măng còn có mùi vị lạ miệng của xương giò lợn hoặc thịt hun khói, đôi khi là chim rừng, cá khe, ếch, ốc bươu… Cuối cùng, nguyên liệu quan trọng làm nên cái hồn của món ăn là măng, ngon nhất là măng nứa vào khoảng từ tháng 7 đến tháng 8 hàng năm. Tất cả tạo nên một bát canh măng rừng thơm ngon, một món ăn đặc sản độc đáo của Tuyên Hóa Quảng Bình làm người ta nhớ mãi.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-4
Măng nứa làm nên cái hồn của món ăn

3. Cơm gà Lạc Sơn

Món cơm gà có nguồn gốc từ xã Châu Hóa huyện Tuyên Hóa, với hai thứ nguyên liệu dân dã, dễ tìm là gà nuôi thả tự do và măng tre rừng ngọt giòn, tạo nên món đặc sản Tuyên Hóa có hương vị thơm ngon đặc trưng, không lẫn vào đâu được. Đây cũng là món ăn đã nuôi sống biết bao con người ở vùng đất này.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-5
Cơm gà Lạc Sơn – đặc sản nổi tiếng Quảng Bình

Để làm ra món cơm gà chuẩn vị thơm ngon, người ta chọn những con gà khoảng trên một cân, còn măng ăn kèm là loại măng tre và có cả môn do mỗi nhà tự trồng. Sau khi được làm sạch bằng nước của con sông Gianh hiền hòa, người ta chặt gà thành từng miếng rồi đem ướp với các gia vị như nghệ, ớt, hành lá… khoảng 30 phút cho thấm vị và nấu chín gà trong nước sôi 15 phút. Còn cơm được nấu từ gạo mới thu hoạch nên có độ dẻo, mềm và hương thơm thoang thoảng.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-6
Gà Lạc Sơn đạt chuẩn để làm món cơm gà thơm ngon

Có thể thấy, cơm gà Lạc Sơn là một món ăn đặc sản của Tuyên Hóa Quảng Bình không chỉ thơm ngon mà còn ẩn chứa trong đó là cả sự cần mẫn, khéo tay của những người đã làm ra nó.

4. Chắt chắt nấu lá Ngút

Nếu có dịp ghé qua làng Lệ Sơn tại xã Văn Hóa vào khoảng từ tháng 2 đến tháng 3, thực khách sẽ được thưởng thức món đặc sản Tuyên Hóa nổi tiếng lâu đời: chắt chắt. Có rất nhiều món ngon từ chắt chắt được người dân nơi đây sáng tạo ra, nhưng nói đến hương vị mới lạ nhất thì không thể không nhắc đến món chắt chắt nấu là Ngút (hay còn gọi là lá Giang).

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-7
Mới lạ với món chắt chắt nấu là Ngút

Cách chế biến thì khá đơn giản, sau khi luộc chín, lấy phần ruột chắt chắt ướp với muối, ớt và hành củ giã nhuyễn rồi xào sơ trên bếp khoảng 2 phút. Tiếp đó, cho chắt chắt vào nồi nước luộc lúc nãy, thả thêm lá Ngút, hành lá, ngổ và vài lát ớt, thế là đã có ngay một nồi canh chắt chắt cực kỳ hấp dẫn. Món này ăn có thể kèm với cơm hoặc bún là đã tạo nên một hương vị thơm ngon, lạ miệng của loại đặc sản của vùng núi Tuyên Hóa và cũng là đặc sản nổi tiếng Quảng Bình này, làm say lòng biết bao du khách thập phương.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-8
Lá Ngút – nguyên liệu nấu cùng với chắt chắt

5. Bánh gai

Bánh gai được làm từ gạo nếp, là loại bánh trước đây chỉ có trong dịp lễ Tết nhưng hiện nay, chúng có mặt ở hầu hết các chợ tại huyện Tuyên Hóa. Là một loại bánh được làm rất kỳ công và phụ thuộc rất nhiều vào tay nghề, vì thế bánh gai luôn có hương vị ngọt bùi đặc trưng, là món bánh đặc sản của Quảng Bình nói chung và đặc sản Tuyên Hóa nói riêng.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-9
Bánh gai với hương vị ngọt bùi đặc trưng

Để làm ra một chiếc bánh gai thơm ngon chuẩn vị, người làm bánh phải có kinh nghiệm nhất định trong khâu chọn nguyên liệu, tỷ lệ trộn, xay nếp, chọn lá gai, hấp bánh… Nhờ thế, bánh gai đã tạo nên nét riêng bởi mùi lá gai tự nhiên, màu bánh đen nhánh và lấm tấm những hạt vừng thơm béo. Nó là món bánh đặc sản được làm tại Tuyên Hóa Quảng Bình có hương vị ngọt bùi đặc trưng, kết hợp tinh hoa đất trời và bàn tay khéo léo của người thợ, góp phần phát triển thêm tiềm năng du lịch ẩm thực tại huyện miền núi thơ mộng này.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-10
Lá gai tạo nên mùi thơm tự nhiên cho bánh

6. Bánh ít

Tiếp tục là một món bánh đặc sản Tuyên Hóa được làm từ gạo nếp, thực khách không thể bỏ qua món bánh ít, tuy dân dã mà đậm đà hương vị của quê hương Quảng Bình. Khác với bánh chưng hay bánh giầy, khi ăn bánh ít, người ta không ăn kèm với các loại dưa muối vì sẽ mất đi vị thơm ngon đặc trưng của nó.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-11
Hương vị dân dã qua món bánh ít Quảng Bình

Nhân bánh là sự hòa quyện giữa vị béo thơm của thịt lợn nạc, lạc nhân và đậu xanh, kết hợp với phần vỏ bánh mềm, dẻo bên ngoài, tất cả tạo nên một hương vị thơm ngon, bùi bùi khó tả. Thực khách nên đợi lúc bánh nguội rồi thưởng thức thì bánh mới không bị dính lá và ngon chuẩn vị nhất. Mỗi chiếc bánh đều chất chứa hương vị mộc mạc, dân dã và là một món bánh đặc sản tràn đầy nghĩa tình của người dân Tuyên Hóa Quảng Bình.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-12
Gạo nếp – nguyên liệu làm nên vỏ bánh ít mềm, dẻo

7. Nem chua ớt

Nói đến nem chua, chắc hẳn chúng ta đều nghĩ ngay đến nem Thanh Hóa, thế nhưng ở miền đất ẩm thực Quảng Bình, nem chua được thêm vào mùi vị cay nồng của loại ớt đặc trưng ở đây – nem chua ớt, một trong những đặc sản Tuyên Hóa mang đậm đà bản sắc.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-13
Cay nồng với nem chua ớt Quảng Bình

Có thể thấy, nem chua là món ăn khá phổ biến ở Việt Nam, là sản vật nổi tiếng tại nhiều địa phương. Tuy nhiên, ở Tuyên Hóa, do thói quen ăn cay nên người dân ở đây lại có cách làm nem theo phong tục, tập quán và khẩu vị riêng. Đó là sự kết hợp quen thuộc của thịt lợn, thính gạo và lá nem truyền thống, thêm vào đó là một loại sản vật của núi rừng nơi đây – ớt mọi. Khi thưởng thức loại đặc sản tại Tuyên Hóa Quảng Bình này, thực khách sẽ dễ dàng cảm nhận được vị cay nồng đặc trưng, đậm đà gia vị, tuy quen mà lạ.

dac-san-tuyen-hoa-quang-binh-14
Nguyên liệu quen thuộc làm nem chua ớt

Du lịch Tuyên Hóa Quảng Bình, ngoài những chuyến khám phá những địa danh nổi tiếng, di tích lịch sử hào hùng, phong cảnh thiên nhiên hữu tình, bình yên như cổ tích, bạn đừng quên tìm hiểu nền ẩm thực phong phú, độc đáo ở nơi đây. Thưởng thức những loại đặc sản Tuyên Hóa thơm ngon, bạn sẽ cảm nhận được sự thư thái trong tâm hồn, một sự bình yên đến từ vùng đất Quảng Bình, vùng đất của sự mộc mạc, nghĩa tình.